Μια μελέτη, που χρηματοδοτήθηκε από το Medical Research Council (MRC) και δημοσιεύθηκε στο Brain, δείχνει ότι η χορήγηση μεθυλφαινιδάτης (ευρύτερα γνωστής ως Ritalin) τόσο σε εθελοντές χωρίς ΔΕΠΥ, όσο και σε ενήλικες που παρουσίαζαν συμπτώματα ΔΕΠΥ, οδήγησαν σε παρόμοια αύξηση της ντοπαμίνης στον εγκέφαλό τους. Και οι δύο ομάδες παρουσίασαν επίσης ισοδύναμη βελτίωση από το φάρμακο στη συγκέντρωση και στην προσοχή.

Αυτή η μελέτη, η οποία έγινε από ερευνητές στο Behavioural and Clinical Neuroscience Institute (BCNI) του Πανεπιστημίου Cambridge, βάζει ερωτηματικό στις προηγούμενες θεωρίες, ότι η ΔΕΠΥ οφείλεται σε δυσλειτουργία στη διαβίβαση ντοπαμίνης, και αναφέρει ότι η κύρια αιτία της διαταραχής μπορεί να βρίσκεται σε δομικές διαφορές στη φαιά ουσία του εγκεφάλου.

Τα ευρήματα αυτά θα μπορούσαν να βελτιώσουν σημαντικά την κατανόηση των αιτίων της ΔΕΠΥ και να βοηθήσουν στην ανάπτυξη θεραπειών στο μέλλον.

Η ντοπαμίνη είναι σημαντική για τη συγκέντρωση και διατήρηση της προσοχής, τη μνήμη εργασίας και τις κινητήριες διεργασίες στον εγκέφαλο και λειτουργεί ως χημικός διαβιβαστής μεταξύ των νευρικών κυττάρων, συνδεόμενος με ειδικούς υποδοχείς στα νευρικά κύτταρα. Το Ritalin δρα στους ίδιους υποδοχείς με τη ντοπαμίνη αυξάνοντας τα επίπεδά της και τη ροή επικοινωνίας μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων.

Συνδυάζοντας δυο απεικονιστικές τεχνικές, την Τομογραφία Εκπομπής Ποζιτρονίου (PET), για τη μέτρηση των υποδοχέων ντοπαμίνης, και τη Λειτουργική Μαγνητική Τομογραφία (fMRI), οι ερευνητές ήταν σε θέση να εκτιμήσουν πόσο επηρεάζει το Ritalin τη ντοπαμίνη σε άτομα με ΔΕΠΥ και σε άτομα χωρίς ΔΕΠΥ. Και οι δυο ομάδες έλαβαν είτε μία δόση Ritalin είτε ένα ψευδοφάρμακο  (placebo). Στη συνέχεια αναλύθηκαν τα αποτελέσματα ως προς την ικανότητα των ατόμων να συγκεντρωθούν σε μια σειρά από καθήκοντα μέσα σε συγκεκριμένη χρονική διάρκεια.

Τα άτομα με ΔΕΠΥ έδειξαν σημαντικά μειωμένες επιδόσεις στην προσοχή σε σύγκριση με τα άτομα χωρίς ΔΕΠΥ. Ενδιαφέρον είναι επίσης ότι το Ritalin βελτίωσε την απόδοση και των δυο ομάδων, με ή χωρίς ΔΕΠΥ. Ωστόσο, τα επίπεδα των ντοπαμινικών υποδοχέων σε μια περιοχή του εγκεφάλου, που ονομάζεται ραβδωτό σώμα, ήταν παρόμοια και στις δύο ομάδες, όπως ισοδύναμα ήταν επίσης και τα αποτελέσματα του Ritalin στα επίπεδα ντοπαμίνης.

Η καθηγήτρια Barbara Sahakian, που ήταν επικεφαλής της μελέτης στο BCNI δήλωσε: «Πιστεύουμε ότι αυτά τα αποτελέσματα είναι πολύ σημαντικά, δεδομένου ότι δείχνουν πως η χρήση μεθυλφαινιδάτης (Ritalin) βελτιώνει τη συγκέντρωση σε όλα τα άτομα, ανεξάρτητα από το αν  έχουν ΔΕΠΥ  ή όχι. Τα νέα ευρήματα αποδεικνύουν ότι αυτοί που είχαν χαμηλή απόδοση, συμπεριλαμβανομένων και των εθελοντών χωρίς ΔΕΠΥ, βοηθήθηκαν από το Ritalin κι αυτό είχε σχέση με την αύξηση της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, σε μια περιοχή του ραβδωτού σώματος που ονομάζεται κερκοφόρος πυρήνας.»

Ο Καθηγητής Trevor Robbins, Διευθυντής του BCNI, που συμμετέχει στη μελέτη, δήλωσε: «Τα ευρήματα βάζουν ερωτηματικό στη μέχρι σήμερα επικρατούσα άποψη πως η κύρια αιτία της ΔΕΠΥ είναι η δυσλειτουργία της ντοπαμίνης. Ενώ τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το Ritalin έχει« θεραπευτική» επίδραση στη βελτίωση της συγκέντρωσης, αυτό δε φαίνεται να σχετίζεται με θεμελιώδεις υποκείμενες διαταραχές του συστήματος της ντοπαμίνης στα άτομα με ΔΕΠΥ.»

Πηγή: MedicalXpress

Απόδοση στα Ελληνικά: Ελένη Τσαμούρα