Κληρονομικότητα. Περιβαλλοντικές επιδράσεις

Επιδημιολογικές μελέτες αναφέρουν την κληρονομικότητα ως σημαντικό παράγοντα εμφάνισης της διαταραχής. Εάν υπάρχουν συγγενείς με ψυχικές διαταραχές διαγνωσμένες ή και όχι, αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισης παρόμοιων διαταραχών, που πιθανόν να ανήκουν στο ίδιο φάσμα, όπως για παράδειγμα συγγενείς ή γονιός με δυσλεξία ή ΔΕΠ-Υ , παιδί με ΔΕΠ-Υ. Επίσης, εάν η μητέρα έχει εκτεθεί σε διάφορες νευροτοξίνες, όπως βαρέα μέταλλα, διαλυτικά, φυτοφάρμακα, χημικά πρόσθετα τροφίμων, αλκοόλ, κάπνισμα, ναρκωτικές ουσίες ή άλλα φάρμακα και καταχρήσεις, αυξάνονται οι πιθανότητες το παιδί να εμφανίσει ΔΕΠ-Υ ανάμεσα σε άλλες διαταραχές συμπεριφοράς. Τα παιδιά είναι πολύ ευαίσθητα στις νευροτοξίνες σε όλη την διάρκεια ανάπτυξής τους. Κλινικές έρευνες έδειξαν ότι ο μόλυβδος, ο υδράργυρος, το κάδμιο, το αλουμίνιο, τα PCB’s (τύπος διοξίνης), τα φυτοφάρμακα, είναι όλα τοξίνες που βρίσκονται σε αφθονία γύρω μας, όπως στα οδοντικά σφραγίσματα (υδράργυρος), στα εμβόλια (υδράργυρος), στα τρόφιμα, τον καπνό του τσιγάρου (κάδμιο, PCB’s, φυτοφάρμακα, αλουμίνιο), στον αέρα (κάδμιο), στο νερό (σχεδόν όλες οι παραπάνω τοξίνες), και μπορεί να προκαλέσουν την εκδήλωση νευρολογικών διαταραχών, όπως η ΔΕΠ-Υ, σε ευπαθή παιδιά, όπως αυτά που ο οργανισμός τους διαθέτει χαμηλή αποτοξινωτική ικανότητα, π.χ. στην περίπτωση δυσλειτουργίας του γαστρεντερικού συστήματος).

Θα έχετε ίσως ακούσει ότι το περιβάλλον, η ατμοσφαιρική ρύπανση, τα φυτοφάρμακα, η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από τα ηλεκτρονικά είδη, που χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας, τα χημικά πρόσθετα στο νερό και στην τροφή μας, τα φυτοφάρμακα στην γεωργία και τα αντιβιοτικά στην κτηνοτροφία, μεταξύ άλλων, μπορεί να επιδράσουν στην υγεία μας και να συμβάλλουν στην εκδήλωση κληρονομικών παθήσεων.

Τα απαραίτητα Ωμέγα 3 λιπαρά

Επαναλαμβανόμενες έρευνες έδειξαν ότι παιδιά με ΔΕΠ-Υ παρουσιάζουν σοβαρές ελλείψεις θρεπτικών στοιχείων, σε σχέση με τους συνομηλίκους τους, όπως τα λιπαρά οξέα και ιδιαιτέρως τα Ωμέγα 3. Αυτά τα λιπαρά είναι κρίσιμα για την λειτουργία των εγκεφαλικών νευρώνων και βρίσκονται σε πολύ λιγότερες τροφές από τα Ωμέγα 6. Ειδικότερα τα κύτταρα που παράγουν Ντοπαμίνη στον εγκέφαλό μας αποτελούνται από 80% DHA ( Ωμέγα 3). Η ελλειμματική παραγωγή της Ντοπαμίνης είναι ένα από τα κυριότερα προβλήματα στην ΔΕΠ-Υ. Επιπλέον η DHA ευθύνεται για την καλή όρασή μας αλλά και για την προστασία του εγκέφαλου από τοξίνες που κυκλοφορούν στο αίμα μας και κάποιες αναφέρθηκαν παραπάνω. Κλινικά στοιχεία έδειξαν επίσης, ελλείψεις πρόδρομων ουσιών των Ωμέγα 3 σε περιπτώσεις τροφικών αλλεργιών ή δυσανεξιών, οι οποίες συναντώνται συχνά στην ΔΕΠ-Υ. Επίσης πολλές φορές, ενώ καταναλώνουμε ψάρια με τις επιθυμητές πρόδρομες λιπαρές ουσίες ή σπόρους κι άλλα τρόφιμα, ο οργανισμός δεν μπορεί να φτάσει από την πρόδρομη ουσία στο τελικό στάδιο μεταβολισμού κι αφομοίωσης των Ω3, Ω6, λόγω ελλείψεων βιταμινών, όπως C, B3, και ιχνοστοιχείων, όπως ο ψευδάργυρος, που συμμετέχουν σε αυτή την διαδικασία. Πρόσφατη έρευνα απέδωσε πιθανά προβλήματα στην ανάπτυξη του εγκέφαλου παιδιών, στα οποία ανιχνεύθηκαν Τρανς λιπαρά οξέα, λόγω συχνής κατανάλωσης υδρογονωμένων φυτικών λιπαρών όπως  μαργαρίνες, τηγανητά, αλλαντικά, μεταξύ άλλων.

Νέα κλινική έρευνα του πανεπιστημίου Berkley Αμερικής έδειξε ότι τα Ω3 DHA/ EPA συνεργάζονται με δομικά στοιχεία της μεμβράνης των κυττάρων μας, με αποτέλεσμα να προστατεύουν το νευρικό μας σύστημα και πολλές σημαντικές λειτουργίες, όπως η αντίληψη, η συμπεριφορά και η διάθεση. Συνδυάζοντας επίσης σε κατάλληλες δόσεις EPA/DHA με το φωσφολιπίδιο Phosphatidylserine παρατήρησαν μεγάλη βελτίωση στα συμπτώματα ΔΕΠ-Υ.

Άλλοι θρεπτικοί παράγοντες

Έρευνες κατέδειξαν ότι και άλλα θρεπτικά στοιχεία, αν βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα κατά την διάρκεια της εμβρυικής ανάπτυξης και της παιδικής ηλικίας, μπορεί να παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση συμπτωμάτων της ΔΕΠ-Υ. Εάν για παράδειγμα παιδιά, με χαμηλά επίπεδα Μαγνησίου στο αίμα τους, έπαιρναν Μαγνήσιο σε συμπλήρωμα διατροφής, βελτιωνόταν σημαντικά η συμπεριφορά τους. Συχνά επίσης διαπιστώνεται, ότι τα παιδιά με την διαταραχή αυτή έχουν χαμηλά επίπεδα Ψευδαργύρου, Σιδήρου, βιταμίνης Β1, Β3, Β12, Φολικού οξέος, Ιωδίου, Σεληνίου, Χαλκού, Χολίνης και, όταν αυτά προστεθούν στην διατροφή τους, παρατηρείται βελτίωση της συμπεριφοράς και των βασικών συμπτωμάτων, όπως η παρορμητικότητα, η υπερκινητικότητα και η έλλειψη συγκέντρωσης. Δείτε ΠΙΝΑΚΑ 1.

Η επιστήμη αναδεικνύει την λαϊκή σοφία ‘ Ότι λάμπει δεν είναι χρυσός’

Τροφές με υψηλά σάκχαρα, χρωστικές, ενισχυτικά γεύσης, χημικά πρόσθετα (τα αναγραφόμενα στην συσκευασία ως ‘Ε’), που μπορεί να βρίσκονται σε κάποια δημητριακά, έτοιμα γλυκίσματα και σνακ, τσίχλες, καραμέλες, γκοφρέτες, χυμοί, σοκολατούχα ροφήματα, έτοιμες σάλτσες, γενικότερα τροφές από άσπρα άλευρα καθώς και άλλες πολύ αγαπημένες από τα παιδιά κι όχι μόνο, φαίνεται να συνδέονται με βασικά συμπτώματα της διαταραχής.

Ενεργοποιηθείτε για το καλό τους!

Μπορείτε να συνηθίσετε να διαβάζετε τις ετικέτες των προϊόντων με τα διατροφικά στοιχεία και τα συστατικά τους, προκειμένου να βγείτε από την άγνοια, η οποία  είναι απόλυτα κατανοητή, εάν σκεφτούμε την ΥΠΕΡ-προσφορά των αγαθών που είναι φαινόμενο των καιρών μας. Θυμηθείτε να διαβάζετε και τις ετικέτες των επιδόρπιων γιαουρτιού, των παγωτών, των τυριών, των χυμών, των αλλαντικών που λατρεύουν τα παιδιά. Αναρωτηθείτε μπορεί π.χ. ο φυσικός φρεσκοστυμμένος χυμός πορτοκάλι να διατηρηθεί πάνω από 2-3 ώρες,  χωρίς να αλλοιωθεί η γεύση, η πυκνότητα και το χρώμα του;
Φροντίζουμε λοιπόν η διατροφή των παιδιών να είναι πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία, όπως βιταμίνες-μέταλλα-ιχνοστοιχεία, και ισορροπημένη στις βασικές ομάδες της, δηλαδή 45% υδατάνθρακες-35% πρωτείνη-20% λιπαρά. Αυτό μπορείτε σε μεγάλο βαθμό να το πετύχετε με την απλή και παραδοσιακή μέθοδο του φρεσκομαγειρεμένου φαγητού, στα πλαίσια της Μεσογειακής ή παραδοσιακής μας διατροφής πλούσιας σε ψάρια, φρούτα, λαχανικά, φυσικούς ξηρούς καρπούς και τα όσπρια, αποφεύγοντας τα έτοιμα φαγητά και σνακ. Με την συμβολή ειδικού επιστήμονα μπορεί να προστεθούν τα κατάλληλα συμπληρώματα διατροφής και να δοθούν οδηγίες για το είδος, την ποιότητα και την ποσότητα κατανάλωσης των τροφών. Τέτοιες περιπτώσεις είναι για παράδειγμα οι ελλείψεις ιχνοστοιχείων, όπως το Σελήνιο, εξαιτίας της υπερκαλλιέργειας και εξάντλησης των εδαφών ή οι περιπτώσεις όπου ο οργανισμός μας μπορεί να αφομοιώσει την ενεργή μορφή της βιταμίνης και όχι την ίδια την βιταμίνη από την τροφή, λόγω διαφόρων προβλημάτων στην μεταβολική διεργασία.

Εργαστηριακά Τεστ μεταβολικού τύπου (Functional tests)

Υπάρχει ένας αριθμός ειδικών μεταβολικών και άλλων έγκυρων κι αποτελεσματικών εργαστηριακών τεστ, που μπορείτε να συζητήσετε με τον ειδικό επιστήμονα, ο οποίος θα καταρτίσει την Εξατομικευμένη Διατροφική Στρατηγική των παιδιών σας.
Το εργαστηριακό Τεστ Οργανικών Οξέων και Αμινοξέων (με δείγμα ούρων) μπορείτε να το κάνετε στο σπίτι σας, ακολουθώντας τις απλές οδηγίες του πακέτου. Ανιχνεύει τυχόν ελλείψεις βιταμινών, μετάλλων, ιχνοστοιχείων, προβλήματα στην αποτοξινωτική μας ικανότητα, στην παραγωγή ενέργειας και αποκαλύπτει οργανικές δυσλειτουργίες του γαστρεντερικού, του ορμονικού, του ανοσοποιητικού και του νευρικού μας συστήματος.

Τι μπορεί να πυροδοτήσει την οξύτητα συμπτωμάτων της διαταραχής;

Η αυξημένη κατανάλωση αντιβιοτικών, παυσίπονων, στεροειδών και άλλων φαρμάκων, όπως για παράδειγμα σε ωτίτιδα (συχνή σε παιδιά με ΔΕΠ-Υ), αλλεργική ρινίτιδα, σπαστικό βήχα, άσθμα μπορεί να επιφέρουν την απώλεια της φιλικής χλωρίδας του εντέρου. Τα ‘φιλικά’ αυτά βακτήρια ή αλλιώς προβιοτικά κατοικούν στο έντερό μας, προστατεύοντάς το από ‘εισβολείς’ όπως τα διάφορα παθογόνα παράσιτα, και παράλληλα προάγουν τη διαδικασία της αφομοίωσης, που συμβαίνει στα εντερικά τοιχώματα, για να μπορέσει ο οργανισμός μας να πάρει από τις τροφές όλα τα θρεπτικά στοιχεία που χρειάζεται για να λειτουργήσει, όπως βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Στην αντίθετη περίπτωση, τα ‘εχθρικά’ βακτήρια και άλλα παθογόνα παίρνουν τη θέση των φιλικών και μπορεί να προκληθεί διάρρηξη ή αλλιώς Εντερική Διαρροή. Η δυσλειτουργία αυτή μπορεί να επιφέρει:

1. την ανεπιθύμητη εντερική διαρροή βλαβερών τοξινών και άλλων ουσιών και
2. την έλλειψη απαραίτητων θρεπτικών στοιχείων εξαιτίας της φτωχής επεξεργασίας των τροφών από το έντερο. Σχετικές έρευνες αποκάλυψαν την παρουσία παθογόνων του εντέρου και αυξημένη εντερική διαρροή σε μεγάλο αριθμό παιδιών με ΔΕΠ-Υ, καθώς και σε ενήλικες με νευροψυχολογικές διαταραχές. Άλλοι παράγοντες, που μπορεί να καταστρέψουν την φιλική χλωρίδα, είναι το έντονο άγχος, τα φυτοφάρμακα, οι τοξίνες περιβάλλοντος, τα πρόσθετα τροφών, η υψηλή κατανάλωση ζαχαρωδών, η φτωχή διατροφή, η αυξημένη κατανάλωση καφέ, αλκοόλ και εθιστικών ουσιών σε μεγαλύτερη ηλικία.

Οι Τροφικές αλλεργίες ή δυσανεξίες μπορεί να οδηγήσουν σε Εντερική Διαρροή (leaky gut). Εάν λοιπόν τα εντερικά τοιχώματα διαρρηχθούν, τότε μεγάλα τεμάχια τροφών, που δεν έχουν αποδομηθεί όσο θα έπρεπε, όπως για παράδειγμα οι πρωτεΐνες γλουτένη του σταριού/κριθαριού/σίκαλης και η καζεΐνη του γάλακτος, μπορεί να περάσουν στην κυκλοφορία του αίματος με την μορφή οπιωδών πεπτιδίων. Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι πολύ δυσάρεστο, καθώς ο οργανισμός δεν αναγνωρίζει αυτά τα πεπτίδια και σωστά κάνει, γιατί δε θα έπρεπε να κυκλοφορούν σε όλα μας τα όργανα ακόμη και στον εγκέφαλο. Απαντά λοιπόν με ‘αυτό που ξέρει πολύ καλά να κάνει για να μας προασπίσει…. ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα και αντεπιτίθεται στον εχθρό! Μα εχθρός δεν υπάρχει στην ουσία κι έτσι επιτίθεται με αντισώματα στους ίδιους μας τους ιστούς, προκαλώντας τροφική αλλεργία (αντισώματα IgE) ή δυσανεξία (αντισώματα IgG). Κλινικές έρευνες και συνεχείς μελέτες συνδέουν τις τροφικές αλλεργίες με υψηλό ρίσκο εκδήλωσης συμπτωμάτων ΔΕΠ-Υ. Επίσης, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, τα οπιώδη που διαφεύγουν από τα εντερικά τοιχώματα και ονομάζονται καζο-μορφίνες, επειδή προέρχονται από την καζεΐνη, και γλιαδορφίνες, επειδή προέρχονται από την γλουτένη, είναι συστατικά που μπορούν και διαπεράσουν με ευκολία ακόμη και το πολύ ασφαλές φράγμα του εγκέφαλου μας (blood brain barrier), προκαλώντας παρόμοιες επιδράσεις με την μορφίνη και για αυτό είναι εθιστικές και μας αρέσουν πολύ!

Πολλοί μηχανισμοί έχουν περιγραφεί από τους ερευνητές του αυτισμού και των διαταραχών συμπεριφοράς για να ερμηνεύσουν από την μια τις επιδράσεις των αλλεργιογόνων τροφίμων ή συστατικών των τροφίμων (χημικά πρόσθετα, χρωστικές) και από την άλλη τις επιδράσεις ουσιών, που εκλύει ο ίδιος ο οργανισμός μας στην φάση της αλλεργικής αντίδρασης, όπως η Ισταμίνη (ημικρανίες, πονοκέφαλοι) στο νευρικό μας σύστημα και τον εγκέφαλο. Κατέληξαν επίσης στο συμπέρασμα ότι η σύσταση διατροφικού πλάνου, που αποτελείται από τροφές με χαμηλό αλλεργιογόνο φορτίο (oligoantigenic load), μπορεί να μειώσει την εκδήλωση των ημικρανιών, πονοκεφάλων ακόμη και διαταραχών με σπασμούς που παρουσίαζαν κάποια παιδιά.

Χρήσιμα εργαστηριακά Τεστ (Functional Tests)για την ανίχνευση τροφικών αλλεργιών & δυσανεξιών.

Τα τεστ αυτά έρχονται σε εύχρηστο πακέτο που συμπεριλαμβάνει όλα τα απαραίτητα υλικά για την εκτέλεση των τεστ στο σπίτι σας με ευκολία:

1. Έλεγχος εντερικής διαπερατότητα (δείγμα ούρων)
2. Τροφικές αλλεργίες & κρυφές δυσανεξίες (σταγόνες αίματος εφαρμόζοντας τον ειδικό μηχ/σμό στο δάκτυλο που συμπεριλαμβάνεται για απλό τσίμπημα δάκτυλου)
3. Αναλυτικό πάνελ κοπράνων

Το πρόγραμμα ‘4 Α’ επαναφοράς της γαστρεντερικής μας λειτουργίας στο maximum! (Functional Medicine the ‘4R’ programme)

Αφαίρεση

Ανάλογα με τα αποτελέσματα της παρασιτολογικής εξέτασης κοπράνων, μπορούν να χρησιμοποιηθούν μια σειρά ειδικών συμπληρωμάτων διατροφής ή βοτανικών σκευασμάτων για την απομάκρυνση των εντερικών παρασίτων. Όσον αφορά τα βοτανικά, συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, το σκόρδο, η ρίγανη, η κουρκουμίνη, το δενδρολίβανο, η κανέλα, το γαρύφαλλο, η αψιθιά, το λάδι τσαγιόδενδρου (tea tree oil). Αν πιστεύετε ότι είναι δύσκολο τα παιδιά να μολυνθούν με παράσιτα, θυμηθείτε ένα τυχαίο παράδειγμα, όπως όταν πιάνουν την άμμο της παιδικής χαράς ή κυλιούνται σ’ αυτήν, όπου οι φίλοι μας τα ζώα μπορεί να έχουν κάνει ήδη τις ‘ανάγκες’ τους. Σε αυτήν την φάση της αφαίρεσης των παθογόνων εστιάζουμε και στη μείωση, κατά το δυνατόν, των ανθυγιεινών φαγητών και σνακ, καθώς εφαρμόζεται και το νέο ισορροπημένο διατροφικό πλάνο. Μπορεί επίσης να προστεθεί ποιοτικό διατροφικό συμπλήρωμα με φυτικές ίνες και πρωτεΐνες σε υψηλά αφομοιώσιμη μορφή.

Αντικατάσταση

Σε αυτήν την φάση, σημαντικοί παράγοντες της πεπτικής και εντερικής λειτουργίας μπορεί να είναι σε έλλειψη, όπως στην περίπτωση της υποχλωριδρίας, όπου τα στομαχικά οξέα μπορεί να ενισχυθούν ή και εν μέρει να αντικατασταθούν με συμπλήρωμα διατροφής φυσικής προέλευσης. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με άλλους παράγοντες πέψης, όπως η χολή, που μπορεί να βρεθούν ελλειμματικοί, ώστε να υποστηριχθεί η πέψη με τον καλύτερο τρόπο. Οι φυτικές ίνες είναι σχεδόν ανύπαρκτες στη διατροφή πολλών παιδιών, ωστόσο παίζουν σημαντικό ρόλο στην διατήρηση της φιλικής μας χλωρίδας, που ‘κατοικεί’ στο έντερο, καθώς και της διαδικασίας απέκκρισης των τοξινών του οργανισμού. Τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, οι φυσικοί ξηροί καρποί, το καστανό ρύζι, τα ολικής άλεσης είναι πολύ καλές πηγές φυτικών ινών.

Αναδιάρθρωση

Σε αυτήν την φάση, γίνεται η αποκατάσταση της φιλικής χλωρίδας του εντέρου. Έρευνες προτείνουν τον εμβολιασμό, στην κυριολεξία, του εντέρου με τα κατάλληλα προβιοτικά συμπληρώματα διατροφής, που μπορεί να περιέχουν Bifidobacteria, Lactobacillus, Saccharomyces μεταξύ άλλων. Επίσης, μπορεί να προστεθούν ειδικοί παράγοντες, που λειτουργούν σαν τροφή των προβιοτικών (probiotics) κι ενισχύουν την εγκατάστασή τους και ονομάζονται πρεβιοτικά (prebiotics). Παράδειγμα πρεβιοτικών είναι η Ινουλίνη που βρίσκεται στο αγριοράδικο (cichory intibus), στο σπαράγγι, στο κρεμμύδι, στο σκόρδο, στην αγκινάρα, στο πράσο.

Ανακατασκευή

Σε αυτήν την τελευταία φάση, μπορεί να χρησιμοποιηθούν διατροφικοί παράγοντες, που βοηθούν την αναγέννηση και επιδιόρθωση των εντερικών τοιχωμάτων. Παράδειγμα η L-γλουταμίνη, που έρευνες έδειξαν ότι μπορεί να έχει σημαντική δράση στην επανόρθωση της αυξημένης εντερικής διαπερατότητας μεταξύ άλλων. Η πρωτεΐνη του ρυζιού είναι μια εξαιρετική πηγή της L-γλουταμίνης. Οι βιταμίνες C, B5, E, Α, τα απαραίτητα λιπαρά οξέα Ωμέγα 3 συμβάλλουν επίσης στην επιδιόρθωση των εντερικών τοιχωμάτων.

Φυσικές ουσίες & βότανα για στην ΔΕΠ-Υ

Σε σχετικές έρευνες και κλινικές μελέτες που έχουν γίνει, δίνονται ειδικά πρωτόκολλα χρήσης συγκεκριμένων μιγμάτων βοτανικών σκευασμάτων με φυσικά συστατικά όπως:

• Μελισσόχορτο (Melissa off.), που φημίζεται για την θετική επίδρασή του στις εγκεφαλικές λειτουργίες, όπως η συγκέντρωση και η μνήμη, και τη συμβολή του στη μείωση του άγχους και του εκνευρισμού,
• Ginko biloba, ισχυρό αντιοξειδωτικό, που αυξάνει την κυκλοφορία στον εγκέφαλο διευκολύνοντας το νευρικό σύστημα,
• Πυκνογενόλη, ισχυρό αντιοξειδωτικό, για την ενίσχυση αποτοξίνωσης σε κυτταρικό επίπεδο και εξισορρόπηση των ορμονών στρες που φαίνεται να είναι πολύ υψηλές στα παιδιά με ΔΕΠ-Υ,

σε συνδυασμό με την ειδική διατροφή και τυχόν φαρμακευτική αγωγή που ακολουθείται με τις οδηγίες πάντα των ειδικών και λαμβάνοντας υπόψη τυχόν ανεπιθύμητες αντιδράσεις από τον συνδυασμό τους.

ΠΙΝΑΚΑΣ 1.

ΠΗΓΕΣ: Μurray Μ., 2001 & Hoffer A., Saul A., 2008 & Braverman E., 2003 & Clayton P., 2004

Σχετικά με τον Πίνακα 1

• Προσοχή ελέγξτε για τυχόν ύπαρξη αλλεργιογόνων τροφών με την βοήθεια του ειδικού επιστήμονα.
• ‘Όλα τα θρεπτικά στοιχεία, που αναφέρονται στον Πίνακα 1, υπάρχουν και σε μορφή συμπληρωμάτων διατροφής. Σχετικές έρευνες προτείνουν, τα συμπληρώματα να είναι φυσικής προέλευσης, χωρίς πρόσθετα ή μαγιά. Επίσης σημαντικός παράγοντας επιτυχίας είναι ο καθορισμός της δοσολογίας από τον ειδικό επιστήμονα.
• Μελετώνται τυχόν ανεπιθύμητες αλληλεπιδράσεις με την φαρμακευτική αγωγή, εφόσον υπάρχει, ώστε να επιλεγεί ο κατάλληλος συνδυασμός των θρεπτικών συστατικών και ρυθμίζεται η δοσολογία ανάλογα με τις ανάγκες του ατόμου.

Περιληπτικά

• Εξασφαλίζουμε, κατά το δυνατόν, τη βέλτιστη ποσότητα θρεπτικών συστατικών από την καθημερινή μας διατροφή και μπορούμε να προσθέσουμε καλής ποιότητας, φυσικής προέλευσης πολυβιταμινούχο σκεύασμα με συγκεκριμένα μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως βιταμίνες Α, C, Β3, B12, Φολικό οξύ, Μαγνήσιο, Χολίνη, Σίδηρο, Ιώδιο, Σελήνιο, Ψευδάργυρο, Χαλκό με την συμβολή του ειδικού επιστήμονα.
• Προτιμάμε το φρεσκομαγειρεμένο φαγητό, χωρίς συντηρητικά και πρόσθετα. Αποφεύγουμε τα τηγανητά, τα πολύ λιπαρά κρεατικά και γαλακτοκομικά, όπως η κρέμα γάλακτος.
• Ελαχιστοποιούμε τα γλυκά και την κατανάλωση ζάχαρης, αφού δίνουν την αίσθηση του κορεσμού χωρίς όμως τελικά ο οργανισμό μας να πάρει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που έχει ανάγκη για να εκτελέσει τις καθημερινές του λειτουργίες όπως και τις εγκεφαλικές.
• Εξασφαλίζουμε ικανοποιητική ποσότητα των λιπαρών Ω3 από ξηρούς καρπούς άψητους κι ανάλατους, σπόρους, ελαιώδη ψάρια, όπως σαρδέλα, μπακαλιάρο, σολομό, λακέρδα, σκουμπρί, και βιταμίνης Ε, μεταξύ άλλων αντιοξειδωτικών κυρίως, καταναλώνοντας φρούτα και προϊόντα ολικής άλεσης. Αν κριθεί απαραίτητο, μπορεί να προστεθεί συμπλήρωμα διατροφής υψηλής καθαρότητας με την κατάλληλη, κατά περίπτωση, περιεκτικότητα σε ΕΡΑ/DHA.
• Ενημερωθείτε για τις τροφικές δυσανεξίες, την εντερική διαρροή και τις πιθανές τοξικότητες βαρέων μετάλλων. Έρευνες έδειξαν την σχέση που υπάρχει μεταξύ υψηλών επιπέδων μόλυβδου, χαλκού, αλουμινίου, καδμίου και υδράργυρου στο αίμα ανθρώπων με ΔΕΠ-Υ, δυσλεξία, προβλήματα στην εγκεφαλική λειτουργία, διαταραχές συμπεριφοράς και αναιμίας μεταξύ άλλων.

Aντωνία Ι. Μουτάφη
MSc, BSc(Hons)
Nutritional Therapy Athens Clinic
www.nutritherapy.gr

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ (επιλογή από εκτενέστερη)

1. Richardson, AJ., 2006. Omega3 fatty acids in ADHD and related neurodevelopmental disorders.
2. Khedr E et al. 2008. Iron states and cognitive abilities in young adults: neuropsychological and neurophysiological assessment.
3. Richardson, AJ., 2006. They are what you feed them. How food can improve your child’s behaviour, mood and learning.
4. Boris, M., Mande, FS., 1994. Food and additives are common causes of the ADHD in children.
5. Feingold, BF., 1975. Hyperkinisis and learning disabilities linked to artificial food flavours and colours.
6. Ward, NI., 1997. Assessment of chemical factors in relation to child hyperactivity.
7. Thomas, D., 2008. Mental health and mineral depletion.
8. Haynes, AJ., 2008. The effect of food intolerance and allergy on mood and behaviour.
9. Schoenthaler, SL et al., 2000. The effect of vitamin-mineral supplementation on the intelligence of American schoolchildren: a randomised, double blind placebcontrolled trial.
10. Needleman, HL., Gatsonis, CA., 1990. Low level lead exposure and the IQ of children.
11. Capel, ID et al., 1981. Comparison of some trace, bulk, and toxic metals in the hair of normal and dyslexic children.
12. Peet, M., Glen, I., Horobin, D., 2003. Phospholipid spectrum disorders in psychiatry and neurology.
13. Hechtman L., 1996.Families of children with attention deficit hyperactivity disorder: a review.
14. Needleman H., 1995. Behavioral toxicology.
15. Vimy J., Hooper E., King W., Lorscheider L., 1997. Mercury from maternal ‘silver’ tooth fillings in sheep and human breast milk: a source of neonatal exposure.
16. Edelson S., Cantor D., 1998. Autism: xenobiotic influences.
17. Crawford M., Doyle W., et al., 1993. Nutrition and neurodevelopmental disorders.
18. Horrobin D., Glen A., 1995. Possible relevance of phospholipid abnormalities and genetic interactiona in psychiatric disorders: the relationship between dyslexia and schizophrenia.
19. Simopoulos A., 1991. Omega 3 fatty acids in health and disease and in growth and development.
20. Ascherio A., Willett W., 1997. Health effects of trans fatty acids.
21. Arnold L., Votolato N., 1993. Does hair zinc predict amphetamine improvement of ADHD?
22. Sever Y., et al., 1997. Iron treatment in children with attention deficit hyperactivity disorder. A preliminary report.
23. Schauss A., 1986. A N York city public school dietary revisions 1979-1983. Positive effects on 800.000students academic achievement.
24. Millman M., et al., 1976. Allergy and learning disabilities in children.
25. Nsouli T., et al., 1994. Role of food allergy in serious otitis media.
26. Kaplan L., 1989. Dietary replacement in preschool-aged hyperactive boys.
27. Lucarelli S., et al., 1995. Food allergy and infantile autism.
28. Wahl M., 1985. Local chemical, neural and humoral regulation of cerebrovascular resistance vessels.
29. Eaton K., et al., 1995. Gut permeability measured by polyethylene glycol absorption in abnormal gut fermentation as compared with food intolerance.
30. Hagerman G., et al., 1987. An association between recurrent otitis media in infancy and later hyperactivity.
31. Salminen S., et al., 1996. Clinical uses of probiotics for stabilizing the gut mucosal barrier: successful strains and future challenge.
32. Kidd PM., 2007. Omega-3 DHA and EPA for cognition, behavior, and mood: clinical findings and structural-functional synergies with cell membrane phospholipids.