Κορίτσια & ΔΕΠ-Υ
ΔΕΠ-Υ και η διαφορά ανάμεσα στα φύλα.
Στο παρελθόν, θεωρούσαμε πως η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής – υπερκινητικότητας είναι μια κατάσταση που εμφανίζεται μόνο στα αγόρια. Τώρα γνωρίζουμε πως αυτό δεν ισχύει. Όταν υπάρχει, η ΔΕΠΥ επηρεάζει τα κορίτσια εξίσου με τα αγόρια – παρόλο που μπορεί να το κάνει με διαφορετικούς τρόπους. Με την πάροδο του χρόνου, έχει αυξηθεί η κατανόηση της ΔΕΠΥ και των επιπτώσεών της στα κορίτσια και τώρα μπορούμε να επικεντρωθούμε στον εντοπισμό της ΔΕΠΥ στα κορίτσια νωρίς και να παρέχουμε θεραπεία που να βελτιώνει σημαντικά τη ζωή τους.
Το βασικό σημείο είναι ότι τα κορίτσια με ΔΕΠΥ ξεφεύγουν εύκολα της διάγνωσης. Στην πραγματικότητα, τα αγόρια είναι από πέντε μέχρι εννέα φορές πιο πιθανό από τα κορίτσια να διαγνωσθούν και να αντιμετωπιστούν για ΔΕΠΥ, ανάλογα με το περιβάλλον τους [1]. Επιπλέον, τα αγόρια με ΔΕΠΥ συχνά αξιολογούνται για ΔΕΠΥ από την ηλικία των έξι ετών και πάνω, ενώ για τα κορίτσια συχνά γίνεται διάγνωση της διαταραχής μετά την ηλικία των εννέα ετών. Το διάστημα αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό καθώς η εκπαιδευτική τους εξέλιξη μπορεί να πληγεί σοβαρά. Δεν είναι ασυνήθιστο φαινόμενο τα κορίτσια να φτάνουν στην εφηβεία για να λάβουν διάγνωση.
Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Εν μέρει μπορεί να οφείλεται στην ψευδή εντύπωση ότι τα κορίτσια δεν έχουν ΔΕΠΥ. Οι γονείς και οι δάσκαλοι μπορεί απλά να μην αναγνωρίσουν την διαταραχή με τον τρόπο που θα το κάνουν με τα αγόρια. Αλλά, κυρίως οφείλεται στο ότι τα κορίτσια με ΔΕΠΥ μπορούν να εκφράσουν την διαταραχή με διαφορετικούς τρόπους απ’ ότι τα αγόρια.
Τα αγόρια με ΔΕΠ-Υ συχνά “αντιδρούν” ή “εξωτερικεύονται δυναμικά” ως αποτέλεσμα της διαταραχής – και τα παιδιά που παραβιάζουν τους κανόνες είναι εύκολο να ξεχωρίσουν. Για να έχουμε μια ευρύτερη εικόνα της κατάστασης, τα 8χρονια κορίτσια με ΔΕΠΥ έχουν τα ίδια επίπεδα δραστηριότητας με τα 8χρονα αγόρια χωρίς ΔΕΠΥ γεγονός που καθιστά δύσκολη την αναγνώριση των κοριτσιών με ΔΕΠΥ [2]. Στην πραγματικότητα, τα κορίτσια με ΔΕΠΥ είναι συχνά πιο απρόσεκτα παρά υπερκινητικά, και η απροσεξία είναι ένα σύμπτωμα που χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να αναγνωριστεί.
Εκτός από το γεγονός ότι είναι πιο απρόσεκτα, μια μελέτη στη Νορβηγία έδειξε ότι τα κορίτσια είναι πιθανό να αισθάνονται περισσότερο άγχος από τα αγόρια λόγω της ΔΕΠΥ τους [3]. Με τη σειρά του, το άγχος ή η κατάθλιψη μπορεί να επηρεάσει την ακαδημαϊκή απόδοση ή να προκαλέσει κοινωνική απόσυρση. Η μείωση της αλληλεπίδρασης ενός παιδιού με φίλους ή η πτώση των βαθμών του λόγω της ΔΕΠΥ είναι συχνά μια διαδικασία που γίνεται σταδιακά και δεν είναι πάντα εύκολα αντιληπτό.
Έχοντας υπόψη τα παραπάνω, είναι πολύ σημαντικό τα κορίτσια που έχουν ΔΕΠΥ να εντοπίζονται όσο το δυνατόν νωρίτερα. Αν αφεθούν χωρίς θεραπεία, υπάρχει κίνδυνος να επιδεινωθούν τα συμπτώματα και να οδηγήσουν σε χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος και κατάθλιψη.
[1] Gaub M, Carlson CL (1997) Gender differences in ADHD: a meta-analysis and critical review. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 36 (8): 1036-1045.[2] QbTest technical manual[3] Skogli EW, Teicher MH, Andersen PN, Hovik KT, Øie M. (2013) ADHD in girls and boys–gender differences in co-existing symptoms and executive function measures. BMC Psychiatry. 2013 Nov 9;13:298. doi: 10.1186/1471-244X-13-298.