Συνυπάρχουσες Μαθησιακές Διαταραχές

Η δυσλεξία και η ΔΕΠΥ είναι καταστάσεις που συχνά παρουσιάζονται μαζί, χωρίς η μία να προκαλεί την άλλη. Και οι δύο φαίνονται να έχουν γενετικές ρίζες και μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα του ατόμου να μαθαίνει, καθώς και να οδηγήσουν σε προβλήματα στις εκτελεστικές λειτουργίες.

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (διεθνώς Centers for Disease Control and Prevention) υπολογίζουν πως περίπου το 50% των παιδιών που έχουν διαγνωστεί με ΔΕΠΥ έχουν επίσης και άλλη μαθησιακή διαταραχή, όπως είναι η δυσλεξία. Η Διεθνής Ένωση Δυσλεξίας αντίστοιχα, υπολογίζει πως το 30% των διαγνωσμένων με δυσλεξία έχουν και ΔΕΠΥ.

Παρότι η ΔΕΠΥ και η δυσλεξία είναι διαφορετικές διαταραχές, ένα άτομο που έχει διαγνωστεί και με τις δύο μπορεί να έχει ένα ευρύ φάσμα από ελλείμματα στις εκτελεστικές λειτουργίες του (προβλήματα συγκέντρωσης, φτωχή μνήμη εργασίας κλπ.) καθώς και δυσκολία με τις συγκεκριμένες ικανότητες που χρειάζονται για την ανάγνωση, όπως η γρήγορη και ακριβής επεξεργασία συμβόλων.

Συμπτώματα – Ομοιότητες και Διαφορές

Εξαιτίας των ομοιοτήτων μεταξύ του, οι δύο διαταραχές συχνά συγχέονται. Για παράδειγμα, σε μαθησιακά περιβάλλοντα:

Διάσπαση- Ένα παιδί με ΔΕΠΥ μπορεί να έχει διάσπαση προσοχής επειδή του είναι δύσκολο να παραμείνει εστιασμένο και συγκεντρωμένο. Ένα παιδί με δυσλεξία μπορεί να μοιάζει αφηρημένο επειδή δυσκολεύεται στο διάβασμα και χάνει γρήγορα το ενδιαφέρον και την ενέργεια του.

Ευχέρεια ανάγνωσης – Η ευχέρεια ανάγνωσης μετριέται ως προς την ταχύτητα, την ακρίβεια και την κατανόηση. Ένα παιδί με ΔΕΠΥ μπορεί να δυσκολεύεται στην ανάγνωση γιατί χάνεται καθώς διαβάζει ή να δε φτάνει μέχρι το τέλος καθώς το μυαλό του τρέχει μπροστά. Ένα παιδί με δυσλεξία μπορεί να δυσκολεύεται στην ανάγνωση διότι αφιερώνει πολύ χρόνο στο να διαβάζει φωναχτά κάθε λέξη ή να κάνει λάθη.

Γραφή- Ένα παιδί με ΔΕΠΥ μπορεί να έχει δυσκολία στην οργάνωση της σκέψης του και του γραπτού του και τη μετέπειτα διόρθωση του κειμένου. Ένα παιδί με δυσλεξία μπορεί να δυσκολεύεται με τη γραμματική, την ορθογραφία, τις ιδέες οργάνωσης του λόγου, τη διόρθωση και τον γραφικό χαρακτήρα.

Παρότι υπάρχουν αρκετές ομοιότητες στις δύο αυτές διαταραχές, υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά. Σε αντίθεση με τη δυσλεξία, που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια του διαβάσματος και γραψίματος, τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ εμφανίζονται σε πολλές διαφορετικές καταστάσεις και έχουν και συμπεριφορικό χαρακτήρα.

Διαφορετικά Μονοπάτια προς τη Διάγνωση

Η ΔΕΠΥ και η δυσλεξία διαγιγνώσκονται διαφορετικά και συνήθως από διαφορετικούς ειδικούς. Η ΔΕΠΥ θεωρείται νευροαναπτυξιακή διαταραχή και η διάγνωση συνήθως γίνεται από ψυχίατρο, παιδοψυχίατρο, κλινικό ψυχολόγο, νευρολόγο ή αναπτυξιολόγο.

Η δυσλεξία, από την άλλη, είναι μια πάθηση που πρώτα εντοπίζεται από εκπαιδευτικούς, οι οποίοι έπειτα παροτρύνουν το άτομο να απευθυνθεί σε έναν γιατρό ή ψυχολόγο για τη διάγνωση και εκτίμηση. Η διάγνωση της δυσλεξίας γίνεται συχνά από σχολικό ψυχολόγο, λογοθεραπευτή ή και νευροψυχολόγο.

Θεραπεία

Ούτε η ΔΕΠΥ ούτε η δυσλεξία μπορούν να θεραπευτούν αλλά και οι δύο καταστάσεις αντιμετωπίζονται ανεξάρτητα. Για βοήθεια με προβλήματα ανάγνωσης λόγω δυσλεξίας, υπάρχουν διάφορα ειδικά προγράμματα σχετικά με την ανάγνωση.

Όταν ψάχνετε για ένα καλό πρόγραμμα ανάγνωσης για δυσλεξικούς μαθητές, αναζητήστε αυτά που περιλαμβάνουν:

• Φωνητική επίγνωση
• Δημιουργία ευχέρειας
• Αποκωδικοποίηση και άρθρωση
• Αναλυτικές οδηγίες για ορθογραφικούς κανόνες

Το σχολείο του παιδιού σας μπορεί να διαθέτει ειδικά εκπαιδευμένους δασκάλους που μπορούν να του παρέχουν τη βοήθεια που χρειάζεται. Ωστόσο, αν αυτό δεν ισχύει για το σχολείο του παιδιού σας, σκεφτείτε να προσλάβετε έναν ειδικό εκπαιδευτικό (ή ειδικό ειδικής αγωγής) για να βοηθάει το παιδί σας μετά το σχολείο. Οι διευκολύνσεις και η διδασκαλία μπορεί να είναι σημαντικές για τα παιδιά που έχουν να αντιμετωπίσουν τόσο τη ΔΕΠΥ όσο και τη δυσλεξία, καθώς μπορεί να τα βοηθήσουν να επιτύχουν το ακαδημαϊκό τους δυναμικό.

Βιβλιογραφία

1. https://www.healthline.com/health/adhd/dyslexia-and-adhd
2. https://www.additudemag.com/adhd-dyslexia-connection/
3. https://dyslexiaida.org/attention-deficithyperactivity-disorder-adhd-and-dyslexia/
4. https://www.verywellmind.com/dyslexia-and-its-relation-to-adhd-4119917
5. https://chadd.org/adhd-weekly/two-conditions-one-struggle-teaching-students-with-adhd-and-dyslexia/
6. https://www.understood.org/en/community-events/blogs/my-parent-journey/2018/05/17/my-child-with-dyslexia-and-adhd-how-they-blended-together

Πηγή

Απόδοση: Πάντου Κέλλυ, φοιτήτρια Οικονομικής Επιστήμης ΟΠΑ