Ποια η σύνδεση μεταξύ άγχους και ΔΕΠ-Υ;
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής/ Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ) και το άγχος είναι ξεχωριστές παθήσεις, αλλά για πολύ κόσμο εμφανίζονται σαν πακέτο. Περίπου οι μισοί ενήλικες με ΔΕΠ-Υ έχουν επίσης αγχώδη διαταραχή. Αν είστε ένας από αυτούς, η σωστή θεραπεία μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ σας και επίσης να μετριάσει τα συναισθήματα άγχους σας.
Τι να περιμένετε από τη ΔΕΠ-Υ και το άγχος
Όταν έχετε άγχος μαζί με τη ΔΕΠ-Υ, μπορεί να επιδεινώσει κάποια από τα συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ, όπως η αίσθηση νευρικότητας ή η δυσκολία στην συγκέντρωση. Όμως η αγχώδης διαταραχή εμφανίζεται με τα δικά της συμπτώματα, όπως:
• Συνεχής ανησυχία για πολλά διαφορετικά πράγματα
• Αίσθηση έντασης και αγωνίας
• Στρες
• Κόπωση
• Δυσκολία στον ύπνο
Η αγχώδης διαταραχή είναι κάτι παραπάνω από το να έχεις συναισθήματα άγχους πού και πού. Είναι μια ψυχική διαταραχή που μπορεί να επηρεάσει τις σχέσεις σας, την δουλειά σας και την ποιότητα ζωής σας.
Πώς να ξεχωρίσετε την ΔΕΠ-Υ και το άγχος σας
Μερικές φορές το άγχος έρχεται ως αποτέλεσμα της ΔΕΠ-Υ. Όταν συμβαίνει αυτό, οι ανησυχίες σας είναι συχνά για το πόσα – ή πόσα λίγα- μπορείτε να κάνετε. Είστε αγχωμένος ή καταβεβλημένος από την ΔΕΠ-Υ σας.
Όταν έχετε αγχώδη διαταραχή πέραν της ΔΕΠ-Υ, οι ανησυχίες σας είναι συνήθως σχετικές με μια ευρεία ποικιλία πραγμάτων και δεν συνδέονται μόνο με τις δυσκολίες της ΔΕΠ-Υ σας.
Μιλήστε με το γιατρό σας, ώστε μαζί να εντοπίσετε από πού προέρχεται το άγχος σας. Κάποιες από τις ερωτήσεις που μπορείτε να κάνετε είναι:
• Ανησυχείτε για πράγματα που δεν βγάζουν νόημα;
• Δυσκολεύεστε πολύ να ελέγξετε αυτές τις ανησυχίες;
• Κοιμάστε καλά;
• Σας κρατούν οι φόβοι και οι ανησυχίες σας μακριά από τις καθημερινές σας δραστηριότητες;
• Νιώθετε αγχωμένοι τουλάχιστον τρεις έως πέντε ημέρες την εβδομάδα για μια ώρα ή παραπάνω την ημέρα;
• Είχατε κάποιο σημαντικό γεγονός στη ζωή σας που συνέβη πρόσφατα;
• Έχει κάποιο μέλος της οικογένειάς σας ιστορικό άγχους;
Πώς να αντιμετωπίσετε τη ΔΕΠ-Υ και το άγχος
Για να πετύχει τον καλύτερο τρόπο να αντιμετωπίσει την ΔΕΠ-Υ και τον άγχος, ο γιατρός σας πιθανότατα θα κοιτάξει ποια πάθηση σας επηρεάζει περισσότερο. Είναι πιθανό η θεραπεία σας για την ΔΕΠ-Υ να μετριάσει το άγχος σας, οπότε μπορεί να χρειάζεται να παίρνετε αγωγή μόνο για τη ΔΕΠ-Υ.
Όταν αρχίσετε θεραπεία για τη ΔΕΠ-Υ, αυτή μπορεί:
• Να σταματήσει το στρες σας
• Να βελτιώσει την προσοχή σας, ώστε να διαχειρίζεστε εργασίες καλύτερα
• Να σας δώσει την νοητική ενέργεια να χειριστείτε τα συμπτώματα του άγχους ευκολότερα
Αν το άγχος σας είναι ξεχωριστή πάθηση και όχι ένα σύμπτωμα της ΔΕΠ-Υ μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπίσετε και τις δύο διαταραχές ταυτόχρονα.
Μερικές θεραπείες μπορούν να δουλέψουν και για τη ΔΕΠ-Υ και για το άγχος, όπως:
• H γνωσιακή συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία
• Τεχνικές χαλάρωσης και διαλογισμός
• Φαρμακευτική αγωγή
Επίδραση φαρμακευτικής αγωγής για τη ΔΕΠ-Υ στο άγχος σας
Τα πιο κοινά φάρμακα που προτείνουν οι γιατροί για τη ΔΕΠ-Υ είναι διεγερτικά όπως η μεθυλφαινιδάτη και οι αμφεταμίνες. Ακόμα κι αν έχετε άγχος, αυτά τα φάρμακα μπορεί να λειτουργήσουν καλά για την ΔΕΠ-Υ σας.
Το άγχος είναι κοινή παρενέργεια αυτών των διεγερτικών. Ο γιατρός σας δεν ξέρει πώς θα σας επηρεάσουν τα φάρμακα, μέχρι να τα πάρετε, αλλά είναι πιθανόν τα διεγερτικά να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του άγχους σας.
Αν σας συμβεί αυτό, ο γιατρός σας μπορεί να σας προτείνει άλλα φάρμακα, όπως το μη διεγερτικό φάρμακο ατομοξετίνη (Strattera)
O γιατρός σας μπορεί επίσης να προτείνει αντικαταθλιπτικά όπως:
• Βουπροπιόνη (Wellbutrin)
• Δεσιπραμίνη (Nopramin)
• Ιμιπραμίνη (Tofranil)
• Νοτριπτυλίνη (Pamelor)
• Βενλαφλαξίνη (Effexor)
Φάρμακα υπέρτασης όπως η κλονιδίνη (Catapres, Kapvay) και η γουανφασίνη (Tenex, Intuniv) μπορεί επίσης να βοηθήσουν.
Μετάφραση/Απόδοση: Ομάδα Εθελοντών – Φοιτητών ADHD Hellas