Το φετινό θέμα του Μήνα Ευαισθητοποίησης για τη ΔΕΠ-Υ παγκοσμίως είναι “Κοινές ερωτήσεις: Αξιόπιστες απαντήσεις”

Συλλέξαμε τις 50 πιο συχνές ερωτήσεις σχετικά με τη ΔΕΠ-Υ & αξιόπιστοι ειδικοί θα δώσουν εύκολες, κατανοητές και γρήγορες απαντήσεις για γονείς, δασκάλους και άτομα με ΔΕΠ-Υ.

Η καθηγήτρια Ψυχιατρικής Lidia Zylowska MD απαντά στο ερώτημα: Με ποιους τρόπους μπορεί να μειωθεί το στρες της ΔΕΠ-Υ;

Το να έχεις ΔΕΠ-Υ συχνά σημαίνει να ζεις με αυξημένο στρες ή να επεξεργάζεσαι το στρες με μοναδικό τρόπο. Τα συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ, όπως η δυσκολία στη συγκέντρωση, η έλλειψη οργάνωσης, η τάση να ξεχνάς, οι παρορμητικές πράξεις και άλλα προβλήματα εκτελεστικών λειτουργιών, μπορούν να αποτελέσουν εμπόδιο για την αποτελεσματική επίλυση προβλημάτων, την διαχείριση συναισθημάτων, ή την αίσθηση του ελέγχου στη ζωή. Οι δυσκολίες μπορεί να κάνουν κάποιον να νιώθει καταβεβλημένος ή αποθαρρυμένος. Έρευνες δείχνουν αυξημένα ποσοστά οικογενειακής ή συζυγικής έντασης και στρες, κακή ακαδημαϊκή και επαγγελματική απόδοση, οικονομικές δυσκολίες και αυξημένο φορτίο άλλων ψυχικών και σωματικών διαταραχών στη ΔΕΠ-Υ (1). Γενικότερα η ΔΕΠ-Υ είναι παράγοντας ρίσκου για χρόνιο στρες, και το χρόνιο στρες επιβαρύνουν τη ΔΕΠ-Υ.

Αν έχετε ΔΕΠ-Υ και νιώθετε μεγάλο στρες λόγω αυτής, υπάρχουν τρόποι να το διαχειριστείτε.

Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να ελαχιστοποιήσει τα βασικά συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ της έλλειψης προσοχής ή της εσωτερικής έντασης, ενώ η επικεντρωμένη στη ΔΕΠ-Υ ψυχοθεραπεία ή το coaching για τη ΔΕΠ-Υ μπορούν να βοηθήσουν στην αναγνώριση και την αντιμετώπιση των βασικών αιτιών του στρες. Αν νιώθετε διασπασμένοι, καταβεβλημένοι και εμπόδιο του ίδιους σας του εαυτού, το να ξεκινήσετε ή να βελτιστοποιήσετε αυτούς τους τρόπους αντιμετώπισης της ΔΕΠ-Υ μπορεί να σας βοηθήσει να νιώσετε ότι ελέγχετε περισσότερο την μέρα σας και να σας ανακουφίσει από μεγάλο μέρος του στρες.

Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό να διατηρείτε υγιεινό τρόπο ζωής και να μάθετε κάποιες στρατηγικές για αντοχή στο στρες. Αν η καθημερινή σας ρουτίνα είναι χαοτική και όχι τόσο υγιής, το στρες μπορεί να αντιμετωπιστεί θέτοντας ένα πρόγραμμα εργασίας και διαλειμμάτων, έχοντας επαρκή ύπνο και κάνοντας γυμναστική.

Μια Μεσογειακού τύπου διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και υγιεινή πρωτεΐνη και λίπη μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αντιστάθμιση των συμπτωμάτων της ΔΕΠ-Υ και στην γενικότερη υποστήριξη της πνευματικής υγείας (2,3). Η έκθεση στη φύση και σε χώρους πρασίνου έχει επίσης αποδειχθεί βοηθητική για τα συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ (4) και είναι γνωστό ότι υποστηρίζει την αντιμετώπιση του στρες.

Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής θα πρέπει να εφαρμόζονται σταδιακά, ώστε να μην είναι εξοντωτικές. H ενσυνειδητότητα (mindfulness) αποδεικνύεται επίσης βοηθητική για τα βασικά συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ καθώς και συσχετιζόμενες δυσκολίες άγχους, κατάθλιψης και στρες (5). H ενσυνειδητότητα χρησιμοποιεί ασκήσεις διαλογισμού και σύντομες ασκήσεις επίγνωσης στην καθημερινή ζωή για την εξάσκηση της προσοχής, την εξισορρόπηση αρνητικών συναισθημάτων και την αυξημένη βίωση θετικών συναισθημάτων όπως η αυτοσυμπόνια. Η πρακτική της παύσης για ενδοσκόπηση, μπορεί να σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε σημάδια του στρες όπως τους σφιγμένους ώμους, ή σκέψεις καταβολής, και να το αντιμετωπίσετε πριν το κρίσιμο σημείο. Ασκήσεις αναπνοής και κίνηση σώματος-μυαλού συχνά ενθαρρύνουν τη χαλάρωση και μπορούν να αμβλύνουν την αίσθηση καταβολής και στρες της στιγμής.

Tέλος, αξίζει να αναφερθεί, ότι η αποτελεσματική επικοινωνία, όπως η σωστή ακρόαση, το να είναι κανείς αποφασιστικός και ξεκάθαρος με τις ανάγκες του, το να θέτει όρια στον εαυτό του και να τα βγάζει πέρα με τις συγκρούσεις μπορεί να ανακουφίσει το στρες των σχέσεων στις οικογένειες.

Συμπέρασμα: αναγνωρίστε τις πηγές του στρες σας και βάλτε προτεραιότητα σε αυτές που θέλετε να αντιμετωπίσετε πρώτα. Αν δεν είστε σίγουροι ή έχετε κολλήσει, ζητήστε βοήθεια από κάποιο φίλο/σύντροφο ή ελάτε σε επαφή με κάποιον επαγγελματία της ΔΕΠ-Υ. Αναγνωρίστε με αυτοσυμπόνια ότι η αντιμετώπιση του στρες μπορεί να μην είναι εύκολη αλλά ακόμα κι ένα μικρό πρώτο βήμα μπορεί να πυροδοτήσει μια ανοδική πορεία.

Παραπομπές:

1.Kooij SJ, Bejerot S, Blackwell A, et al. European consensus statement on diagnosis and treatment of adult ADHD: The European Network Adult ADHD. BMC Psychiatry. 2010 Sep 3;10:67. doi: 10.1186/1471-244X-10-67. PMID: 20815868; PMCID: PMC2942810.

2.Ismael San Mauro Martín, Javier Andrés Blumenfeld Olivares, Elena Garicano Vilar, et al (2018) Nutritional and environmental factors in attention-deficit hyperactivity disorder (ADHD): A cross-sectional study, Nutritional Neuroscience, 21:9, 641-647, DOI: 10.1080/1028415X.2017.1331952

3.Camille Lassale et al. Healthy dietary indices and risk of depressive outcomes: a systematic review and meta-analysis of observational studies, Molecular Psychiatry (2018). DOI: 10.1038/s41380-018-0237-8

4. Kuo FE, Taylor AF. A potential natural treatment for attention-deficit/hyperactivity disorder: evidence from a national study. Am J Public Health. 2004;94(9):1580-1586. doi:10.2105/ajph.94.9.1580

5.Mitchell, J. T., Zylowska, L., & Kollins, S. H. (2015). Mindfulness meditation training for attention-deficit/hyperactivity disorder in adulthood: Current empirical support, treatment overview, and future directions. Cognitive and Behavioral Practice, 22(2), 172–191.

Βιογραφικό: Η Lidia Zylowska MD είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Ψυχιατρικής και Επιστημών Συμπεριφοράς του Πανεπιστημίου της Μινεσότα. Ηγήθηκε της δημιουργίας των Mindful Awareness Practices (MAPs) για πρόγραμμα ΔΕΠ-Υ και είναι συγγραφέας του Mindfulness Prescription for Adult ADHD.