Με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Αυτισμού (2 Απριλίου) φέρνουμε στο προσκήνιο τη σχέση του Αυτισμού με την Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας.

Η ΔΕΠ-Υ συνδέεται άμεσα με τον αυτισμό, καθώς όχι μόνο έχουν πολλές ομοιότητες αλλά και τα περισσότερα άτομα που διαγιγνώσκονται με αυτισμό (ΔΑΦ) έχουν συμπτώματα ΔΕΠ-Υ.

Τόσο η ΔΕΠ-Υ (από το 2022) όσο και η ΔΑΦ συγκαταλέγονται στις νευροαναπτυξιακές διαταραχές γεγονός που σημαίνει πως και οι δύο επηρεάζουν το νευρικό σύστημα, το οποίο είναι υπεύθυνο για την κίνηση, τη γλώσσα, την μνήμη, την ικανότητα εστίασης αλλά και για τις κοινωνικές δεξιότητες. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που έχει παρατηρηθεί αλληλοεπικάλυψη των συμπτωμάτων. ΔΕΠ-Υ και Αυτισμός έχει βρεθεί πως μοιράζονται κοινούς γενετικούς παράγοντες κινδύνου οι οποίοι βασίζονται σε παρόμοιους βιολογικούς μηχανισμούς.

Απτή απόδειξη ότι είναι σε μεγάλο βαθμό κληρονομικές διαταραχές. Έρευνα του 2019 (JAMA Pediatrics, Davis University of California USA), υποστηρίζει πως «τα νεότερα αδέλφια παιδιών με αυτισμό αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο τόσο για αυτισμό όσο και για ΔΕΠ-Υ», σε ποσοστό μάλιστα αρκετά υψηλό. Στην περίπτωση μάλιστα της ΔΕΠ-Υ η πιθανότητα να διαγνωστούν και τα μικρότερα αδέλφια με ΔΕΠ-Υ είναι 4 φορές μεγαλύτερη.

Έχει τονιστεί και βρεθεί στην πράξη ότι όσο πιο πρώιμη είναι η διάγνωση του αυτισμού τόσο πιο αποτελεσματική η θεραπευτική πορεία του ατόμου.

Στην περίπτωση του αυτισμού έχει γίνει μεγάλη πρόοδος στην κλινική εξακρίβωση και απόδοση της διάγνωσης από πολύ μικρή ηλικία.

Στην περίπτωση της ΔΕΠ-Υ όμως, πολλά από τα κλινικά χαρακτηριστικά της μπορεί να συγχέονται με αναπτυξιακές φάσεις των παιδιών με αποτέλεσμα να φτάνει για έλεγχο το άτομο στην πρώτη σχολική ηλικία. Για παράδειγμα σε παιδιά ηλικίας έως 3 ετών εντοπίζεται με σχετική ευκολία η υπερκινητικότητα-παρορμητικότητα, σε αντίθεση με την απροσεξία, που συναντάται στην πρώτη σχολική ηλικία. Σε κάθε περίπτωση θα ήταν χρήσιμη σε όλους μας (γονείς και επαγγελματίες υγείας – εκπαίδευσης), η γνώση πως για να γίνει ορθή και επαρκής διάγνωση της ΔΕΠ-Υ, σε αντίθεση με τον αυτισμό, δεν μπορεί να γίνει πρώιμα.

Η συστηματική παρακολούθηση οποιασδήποτε ανησυχίας και η πρώιμη παρέμβαση σε συμπτώματα αναπτυξιακής φύσεως είναι βασικές προϋποθέσεις για να είναι αποτελεσματική η διάγνωση στη σχολική πλέον ηλικία.