Είναι η φωσφατιδιλσερίνη αποτελεσματική στην ΔΕΠΥ; Το μαγικό συστατικό του ρεβιθιού

από τη Ρέτα Μπασακίδου | Τεχνολόγος τροφίμων – Μέλος ADHD Hellas

Η φωσφατιδιλσερίνη είναι ένα φυσικό φωσφολιπίδιο το οποίο βρίσκεται σε όλες τις κυτταρικές μεμβράνες των ζώων, σε φυτά και σε μικροοργανισμούς. Στο φυτικό βασίλειο απαντάται στα ρεβίθια, στην σόγια, στo ηλιοτρόπιο κ.λ.π. Στον άνθρωπο εντοπίζεται στον εγκέφαλο και αποτελεί το 15% του εξωτερικού φλοιού του εγκεφάλου.( HIRAYAMA et.al 2006). 

Η φωσφατιδιλσερίνη (PS) παίζει σημαντικό ρόλο στις νευρολογικές λειτουργίες, στην ενίσχυση των νευρώνων, στη λειτουργία των συνάψεων και στη ανάπτυξη των νευρώνων.

Η συμβολή της φωσφατιδιλσερίνης στην υποστήριξη δημιουργίας νευρώνων, θεωρείται σημαντική για άτομα με αυτισμό και με άνοια, σύμφωνα με το Ινστιτούτο ψυχικής υγείας της Σιγκαπούρης και τον Dr Sung Min. Ωστόσο οι μελέτες βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο.

Υπάρχουν πολλές μελέτες που αποδεικνύουν την θετική επίδραση της PS στην ντοπαμίνη (Mazzari et al. 1980), σερετονίνη (Argentiero et al. 1980), ακετοχολίνη (Vannucchi et al.1990), νορεπινεφρίνη (Toffano et al. 1978)

Αισιόδοξα αποτελέσματα

Οι HIRAYAMA et.al (2006) μέσα από μελέτησες σε  δείγμα μαθητών που τους χορηγήθηκε PS200mg/300mg ημερησίως, με βάση τα ψυχολογικά τεστ,  κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι υπήρχε σημαντική βελτίωση στην παρόρμηση, στην υπερκινητικότητα και στα λάθη απροσεξίας δηλαδή στην οπτική επεξεργασία πληροφοριών. 

Τον Αύγουστο του 2020 οι ερευνητές Alisha Bruton, et.al αναζήτησαν μέσα από μελέτες που έχουν δημοσιοποιηθεί σχετικά με την χρήση  φωσφατιδιλσερίνης  στην αντιμετώπιση συμπτωμάτων ΔΕΠΥ σε άτομα <18 ετών. 

Τα αποτελέσματα των ερευνών επεξεργάστηκαν με στατιστικά εργαλεία χρησιμοποιώντας μέσο όρο και τα αποτελέσματα με κανονική κατανομή 95%.  Τα αποτελέσματα της επεξεργασίας των συμπερασμάτων των μελετών έδειξαν μια σημαντική αποτελεσματικότητα  ημερήσιας δόσης 200mg/300mg συνολικά και στα συμπτώματα υπερκινητικότητας και της διάσπασης προσοχής σε σύγκριση με τα δείγματα placebo.

Πρώιμα ευρήματα δείχνουν ότι η φωσφατιδιλσερίνη μπορεί να είναι δραστική στην μείωση συμπτωμάτων διάσπασης προσοχής σε παιδιά με ΔΕΠΥ. Παρόλα αυτά απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση.

Μη φαρμακευτική αγωγή για ΔΕΠΥ

Το 2015 οι Richardson et al. πραγματοποίησαν μια συστηματική ποιοτική και ποσοτική έρευνα ως προς την αποτελεσματικότητα μη φαρμακευτικών σκευασμάτων στην βελτίωση συμπτωμάτων ΔΕΠΥ σε μαθητές δημοτικού.

Η μελέτη παρουσίαζε δυσκολίες στην ομαδοποίηση ευρημάτων καθώς η ανομοιογένεια του βαθμού ΔΕΠΥ και  το εύρος των αποτελεσμάτων δεν ήταν εύκολο να επεξεργαστούν. 

Παρόλη την  ανομοιογένεια σε όλες τις περιπτώσεις εντοπίστηκε θετική επίδραση της φωσφατιδιλσερίνης  ως προς την συμπεριφορά από όλους τους συμμετέχοντες μαθητές.  Θετική ή ουδέτερη ήταν η αντιμετώπιση ως προς τα μαθήματα.  Κλειδί για την μελέτη, ήταν ο βαθμός επίδρασης του περιβάλλοντος του σχολείου στα παιδιά με ΔΕΠΥ και η στάση των παιδιών με ΔΕΠΥ απέναντι στο σχολείο.  Τα όρια που έβαζαν γονείς και εκπαιδευτικοί στα παιδιά με ΔΕΠΥ, οι αποφάσεις και ο τρόπος αντιμετώπισης των εκπαιδευτικών στα παιδιά με ΔΕΠΥ, καθώς και η αυτοεκτίμηση και εικόνα που είχαν τα παιδιά με ΔΕΠΥ για τον εαυτό τους. Το στίγμα και η αντιμετώπιση από τους υπόλοιπους συμμαθητές τους, η επικοινωνία και οι διενέξεις μεταξύ γονέων – εκπαιδευτικών, μαθητών –εκπαιδευτικών ήταν παράγοντες που επηρέασαν τον βαθμό αποτελεσματικότητας της μη φαρμακευτικής παρέμβασης. 

Εκ του αποτελέσματος αναδείχθηκε η αναγκαιότητα δημιουργίας δεξιοτήτων ανάπτυξης δεσμών, καθώς και η ψυχοθεραπευτική παρέμβαση των ατόμων με ΔΕΠΥ.

Η φωσφατιδιλσερίνη μειώνει τα συμπτώματα ΔΕΠΥ

Το 2012 το European Psychiatry δημοσίευσε μια μελέτη για τη δράση του συμπλόκου φωσφατιδιλσερίνης-Ω3 λιπαρών οξέων, στη μείωση υπερκινητικότητας και διάσπασης προσοχής στα παιδιά. 

Η μελέτη διήρκησε 15 εβδομάδες και συμμετείχαν 200 παιδιά με ΔΕΠΥ. Κάποια παιδία λάμβαναν φωσφατιδιλσερίνης-Ω3  πολυακόρεστα λιπαρά οξέα και κάποια παιδιά λάμβαναν placebo. Μετά το τέλος των 15 εβδομάδων τυχαίο δείγμα 150 παιδιών συνέχισαν να λαμβάνουν φωσφατιδιλσερίνης-Ω3  πολυακόρεστα λιπαρά οξέα για άλλες 15 εβδομάδες. Για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων χρησιμοποιήθηκαν Conners’ κλίμακα αξιολόγησης για δασκάλους και γονείς (CRS-P,T),  ερωτηματολόγιο δυσκολιών και δυνατοτήτων, και αξιολόγηση παρενεργειών. 

 Τα κύρια ευρήματα ήταν η μείωση της παρόρμησης μετρημένη σε κλίμακα Global:Restless και σημαντική βελτίωση στην συναισθηματική αλληλεπίδραση μεταξύ γονέα παιδιού. Σε περεταίρω ανάλυση παρατηρήθηκε σε παιδιά με μεγάλη παρόρμηση υπερκινητικότητα, καθώς και  απρόβλεπτες μεταβολές στην συμπεριφορά και διάθεση , υπήρχε βελτίωση των δεικτών ΔΕΠΥ. Στα παιδιά που συνέχισαν να λαμβάνουν φωσφατιδιλσερίνη-Ω3 για άλλες 15 εβδομάδες, δεν παρατηρήθηκε κάποια επιπλοκή ή επιβάρυνση του οργανισμού, αντίθετα η θετική επίδραση ήταν πιο εμφανής. Επίσης τα παιδιά που στην αρχή έπαιρναν placebo και μετά έπαιρναν φωσφατιδιλσερίνη-Ω3  εμφάνισαν μεγάλη βελτίωση στους συμπεριφορικούς δείκτες CRS-P και CRS-T. 

Το τελικό συμπέρασμα της μελέτης ήταν ότι η λήψη φωσφατιδιλσερίνη-Ω3 μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ και ιδιαίτερα σε παιδιά με παρορμητικότητα, και αρρύθμιστη συναισθηματική και συμπεριφορική κατάσταση.